Persbericht : Het MKB en de burger aan Tafel

Het is alweer even geleden dat we op het ministerie in de pen klommen en je zou daarom kunnen denken dat alles pais en vree is in Nederland. Maar niets is minder waar

Middels “Tafels” wordt beleid gemaakt

In Nederland hebben we het wereldberoemde Polderen inmiddels zachtjes ingeruild voor “Tafels” waar middels akkoorden de problemen van onze tijd  opgelost worden. Waar vroeger de vakbonden en brede maatschappelijke instellingen aan tafel zaten met de Minister doen nu lobbyisten van het grootbedrijf dat, soms vermomd met een flinterdun tussenstapje van een neutraal ogende stichting of convenant-organisatie.

Dit is problematisch omdat hierdoor het grootbedrijf met zijn onbeperkte budgetten (want als kosten van de winstbelastingen afgetrokken middels een ruling) direct invloed heeft op wat ministers vinden en denken. want de Haagse Kaasstolp heeft Über-dik pantserglas waar wat er echt in de maatschappij speelt vakkundig geframed op de Tafels belandt.

Wij van het Ministerie (en de rest van onze onbezoldigde gemeenschap van veranderingsbepleiters) willen “de Akkoordmensen” weg van de Tafels. Weg, Stekker er uit, reset. Andere mensen aan tafel

Drie actuele voorbeelden van wat gruwelijk mis gaat.

Tabaksindustrie

Nederland overtreedt internationale wet- en regelgeving waar het om weghouden van de tabaksindustrie bij overheidsbeleid gaat. Minister Schippers was echt heel erg , daar zaten ze letterlijk aan tafel. Sindsdien is het optisch wat verbeterd maar Wanda de Kanter, die eigenlijk het beleid zou moeten maken, merkte recent op:

Preventieakkoord

We kregen een BTW-verhoging op tapwater en de minister maakte Coca Cola Light en Nestlé water in plastic flessen goedkoper. Onder het mom van “de gezondere school” (Link naar JoGG). Maar het past toevallig naadloos bij strategie van Coca Cola om op lange termijn drinkwater te privatiseren. Inmiddels is het ze dus ook gelukt om het officiële overheids-JoGG-beleid, om scholieren aan het kraanwater te krijgen, om zeep te helpen (link naar Coca Cola Campagne voor gezonde(re) frisdrank in het middelbaar onderwijs). De gezondheidswetenschap zat er bij en keek er naar.

Follow the Money wees in december 2017 al op de Big Business rond scholen. Het zijn steeds dezelfde mensen die van gedachten veranderen en blijven meestribbelen.

Het voorbeeld hieronder maakte carrière op het Ministerie en stapte over naar het bedrijfsleven. Prima, daar hebben we geen probleem mee, vooral doen. Maar het wordt wel problematisch als die persoon vervolgens door de staatssecretaris uitgenodigd wordt om samen met levensmiddelen-lobbyclub FNLI te gaan bepalen wat nog acceptabel is qua suikersmaak van frisdrank.

Het zal je niet verbazen dat de Obesitastafel tot de conclusie kwam dat 2,5% minder suiker de absolute maximaal haalbare verbetering was. De Staas laat zich poedersuiker in de ogen strooien door deze subtiele lobby van Coca Cola. Hij heeft het niet eens in de gaten. Zie hem lekker lepelen met zijn oud senior beleidsambtenaar.

Gisteren meldde de staatssecretaris dat hij even wat meer tijd nodig heeft om beter na te denken over het preventie-akkoord omdat er wat gemord wordt in de wetenschap en de samenleving. Heel goed! Stekker er uit. Opnieuw beginnen.

KlimaatTafels

Dat Nederland onderaan bungelt op internationale verduurzamingslijstjes komt niet omdat we zo’n dichtbevolkt en rijk land zijn en daardoor maar moeilijk plek kunnen vinden voor windmolens. Onzin. Dichte bebouwing is juist ontzettend gunstig om razendsnel te kunnen verduurzamen. Als er 1 land ter wereld is dat snel kan omschakelen naar lokale coöperatieve warmtenetten en elektrische auto’s dan is het hier wel, door de korte afstanden tussen huizen en steden. Maar we hebben een “gasrotonde” in de grond gelegd en de ministers laten zich graag overtuigen dat daar geld mee verdiend moet worden, zich totaal niet bewust van basiskennis uit de economie van de Sunk Costs (gedane investeringen mogen nooit een invloed hebben op toekomstige investeringen).

En dus is er bijvoorbeeld een succesvolle lobby om ons te doen geloven dat waterstof de toekomst van autovervoer is. Shell krijgt, *HOEST*, EEN MILJOEN, *HOEST* per waterstof laadpaal om de 40-50 auto’s die Nederland rijk is van hun dagelijkse portie omgekatte aardgas te voorzien. Voor dat geld zet je 2.000 openbare laadpalen neer.

Tot overmaat van klimaatramp kregen burgers bij monde van Urgenda het voor elkaar de overheid te dwingen echte meters te gaan maken met de CO₂-reductie. Dat proces liep al sinds 2015 en we horen dat de Staat in cassatie wil gaan omdat niet burgers maar Shell bij monde van haar oud medewerker Mark Rutte bepaalt hoe en wat we gaan doen.

Hoe dan wel

We kunnen nog even doorgaan maar de strekking zal duidelijk zijn: De usual suspects zitten aan de onderhandelingstafel en verdedigen belangen die niet in het belang van ons burgers zijn. Wij stellen voor om de stekkers er maar uit te trekken en het MKB de ruggengraat van de oplossing te maken.

Het MKB, met zijn echte werknemers die thuis geconfronteerd worden met de Shell-lespakketten die hun kinderen brainwashen, staat wél met zijn poten midden in de samenleving. En een MKB’er gaat met een subsidie van een miljoen wonderen verrichten waar Unilever spuugt op twee miljard per jaar.

Dit omdenken hoeft geen jaren te duren : een paar weken aan tafel met heldere geesten uit het MKB en links en rechts een burgermopperaar met een heldere kijk op wat er mis is in beleidsland kom je een heel eind.

Zo moeilijk is het niet en de voorbeelden hebben we al, ze moeten alleen even vrijgemaakt worden om hun voorbeeld landelijk en internationaal op te schalen.

Rob Baan die met Koppert Cress wonderen verricht met je smaakpapillen en waar de bedrijfskantine met uitsluitend vers biologisch eten opzichtig ontdaan is van CocaCola. Heeft ideeën.

Bob Hutten –  Verspilfabriek – recycled op industrieel schaal voedsel dat anders op de afvalberg zou verdwijnen. Heeft ideeën.

Zet die aan tafel bij de minister en je hebt binnen twee weken een plan om op alle scholen gezonde dagelijkse maaltijden te serveren. Moet je wel 10.000’den mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt voor aan het werk zetten op de school waar hun kinderen op zitten. Maar dat lijkt me een overkomelijk “probleem” waar het UWV zich graag weer maatschappelijk toonbaar mee wil maken.

Wanda de Kanter nodig je uit om een effectief anti-tabakplan uit de grond te stampen, de lobbyisten en hun advocaten en accountants met hun chique powerpointsheets duw je net als in de Klaverbladreclame vriendelijk de lift weer in. Heeft ideeën.

Voor sneller verduurzamen zijn ook wel mensen zonder olie- of vliegbelang te vinden.

Tot zover. We kunnen nog uren doorgaan maar we denken dat de boodschap wel helder is : stekkers er uit, usual suspects hartelijk bedanken, MKB en burgers uitnodigen (die moet je wel betalen voor hun advies want ze hebben geen rulingafspraakjes met de Belastingdienst) en vaart maken met de transities.

Doris Voss & Lars Boelen